PODSTAWY PRAWNE

 

Przedmiotowe zasady oceniania z przyrody opracowane są w oparciu o:

1. Podstawę programową;
2. Rozporządzenie MEN w sprawie oceniania, klasyfikowania i promowania uczniów;
3. Statut i WSO;
4. Program nauczania przyrody ,,Tajemnice przyrody”

 

 

CELE KSZTAŁCENIA

 

Podstawa programowa drugiego etapu kształcenia w szkole podstawowej określa następujące priorytetowe cele edukacyjne:

 

W ramach edukacji przyrodniczej :

1. 1. Zainteresowanie światem, jego różnorodnością, bogactwem i pięknem.
   2. Rozumienie zależności istniejących w środowisku przyrodniczym.
   3. Zdobycie umiejętności obserwacji zjawisk przyrodniczych i dokonywania ich opisu.
   4. Poznanie współzależności człowieka i środowiska.
   5. Poznanie zachowań sprzyjających bezpieczeństwu ludzi i przyrody.
   6. Wyrobienie poczucia odpowiedzialności za środowisko.

 

W ramach edukacji ekologicznej:

1. 1. 1. 1. 1. 1. 1. Dostrzeganie zmian zachodzących w otaczającym środowisku oraz ich                                             wartościowanie
                  2. Rozwijanie wrażliwości na problemy środowiska.

 

W ramach edukacji prozdrowotnej:

1.  Ułatwienie nabywania umiejętności dbania o swoje zdrowie.

 

 Ogólne cele kształcenia przyrodniczego:

 

• zapoznanie uczniów z podstawami nauk przyrodniczych i ukazanie ich  związków  z innymi naukami, przemysłem, najbliższym środowiskiem, życiem codziennym.
• umożliwienie uczniom zrozumienia i docenienia wpływu dynamicznego rozwoju nauk przyrodniczych na rozwiązywanie problemów  współczesności.
• rozwijanie naturalnych potrzeb poznawczych człowieka, różnych form myślenia, kształtowania postawy badawczej poprzez bezpośredni kontakt z rzeczywistością przyrodniczą.
• nauczanie współdziałania z przyrodą i dostrzegania zmian dokonujących się w otaczającym środowisku.
• wyrobienie umiejętności eksperymentowania, stawiania hipotez, formułowania wniosków i rozwiązywania problemów.
• przygotowanie podstawowej struktury pojęciowej dla dalszej nauki przedmiotów przyrodniczych i technicznych. 
• wdrażanie do korzystania z różnych źródeł informacji, selekcjonowania i  systematyzowania wiadomości.
• inspirowanie do wdrażania własnych pomysłów i wyrażania myśli w różnych formach wypowiedzi.
• budzenie zainteresowań przyrodniczych poprzez maksymalne zaktywizowanie uczniów w procesie kształcenia.
• wyrabianie właściwej postawy w racjonalnym wykorzystywaniu zasobów przyrody.
• umożliwienie uczniom współdziałania w grupie, kształcenie umiejętności rozwiązywania konfliktów, dyskutowania.
• kształtowanie postawy twórczej uczniów, czyli ich zdolności i gotowości do nowych, niekonwencjonalnych rozwiązań, do nienawykowego zachowania w procesie kształcenia.
• doskonalenie umiejętności dokonywania samooceny.

 

 

FORMY I ZASADY BIEŻĄCEGO OCENIANIA

 

 

 

POZOSTAŁE PRZEDMIOTOWE ZASADY OCENIANIA
I SPOSOBY POPRAWY UZYSKIWANYCH WYNIKÓW

 

1. Poprawa i zaliczenie sprawdzianów

Pisemne prace klasowe są obowiązkowe. W przypadku otrzymania ze sprawdzianu oceny niedostatecznej lub oceny nie zadowalającej, uczeń może ją poprawić w ciągu 14 dni (w formie ponownego sprawdzianu pisemnego) lub na życzenie ucznia (w szczególności uczniowie z orzeczoną dysleksją) w formie ustnej.
W przypadku choroby lub zdarzeń losowych, termin może być przedłużony indywidualnie na prośbę ucznia lub rodzica. W przypadku nieobecności ucznia na sprawdzianie pisemnym lub kartkówce ma on obowiązek napisania ich w terminach:

• w przypadku jednodniowej nieobecności – podczas następnej lekcji
• w przypadku nieobecności nie przekraczającej tygodnia – do 7 dni po powrocie do szkoły
• przy dłuższych nieobecnościach – do 14 dni

Można zgłosić chęć poprawy sprawdzianu w terminie nie dłuższym niż tydzień po oddaniu pracy przez nauczyciela. Uczeń, który ze sprawdzianu otrzymał ocenę niedostateczną ma obowiązek zaliczenia danej partii materiału. Sprawdzian poprawia w ustalonym terminie. Uczeń poprawia sprawdzian tylko raz i brana jest pod uwagę ocena z pracy poprawionej. Uczeń, który uzyskał ze sprawdzianu oceny: 2, 3, lub 4, ma możliwość poprawy takiego testu tylko raz w semestrze. Uczeń taki ma prawo w trakcie pisania sprawdzianu poprawkowego zrezygnować z oddania pracy. Jeśli go odda to każda ocena uzyskana z poprawy jest wpisywana do dziennika, ale podczas wystawiania ocen  semestralnych brana jest pod uwagę tylko ocena wyższa. Uczeń, który raz nie poprawi oceny traci prawo do następnych poprawek.

 

2. Poprawa kartkówek i ocen z odpowiedzi ustnej

Nieobecność ucznia na kartkówce nie obliguje go do pisemnego zaliczenia danej partii materiału. Te formy oceniania nie podlegają poprawie. Oceny te, z uwagi na ich mniejszą wagę, powinny być poprawiane na bieżąco poprzez zdobycie kolejnych lepszych ocen cząstkowych za te formy pracy. Nauczyciel może wyrazić zgodę na poprawę ocen z kartkówek lub zadań domowych tylko w uzasadnionych przypadkach (choroba ucznia, reprezentacja szkoły w zawodach i konkursach itp.).

 

3. Odpowiedzi ustne

Odpowiedzi ustne nie podlegają poprawie. Oceny z odpowiedzi, z uwagi na ich mniejszą wagę, powinny być poprawiane na bieżąco poprzez zdobycie kolejnych lepszych ocen cząstkowych za te formy pracy. Przy wystawianiu oceny za odpowiedź ustną nauczyciel jest zobowiązany do udzielenia uczniowi informacji zwrotnej. Uczeń ma prawo być nieprzygotowany do odpowiedzi ustnej bez usprawiedliwienia raz w półroczu. Nieprzygotowanie zgłasza nauczycielowi przed lekcją lub na jej początku, zanim nauczyciel wywoła go do odpowiedzi. Kolejne nieprzygotowanie może zgłosić jedynie uczeń, który nieprzygotowany jest do zajęć z powodu reprezentowania szkoły w ważnych konkursach artystycznych lub zawodach sportowych.

 

4. Prace domowe

Uczeń ma prawo nie wykonać w półroczu jednej pracy, ale musi ją uzupełnić na następną lekcję. Zadania związane zrealizacją projektu edukacyjnego oceniane są, jako prace dodatkowe z aktywności.

 

5. Praca na lekcji

Uczeń może otrzymać ocenę celującą, jeżeli: samodzielnie zaprojektuje i wykona doświadczenie na lekcji lub omówi doświadczenie wykonane w domu, aktywnie uczestniczy w lekcji z zadawaniem pytań aktywnych oraz przygotuje materiały do lekcji odwróconej.

 

6. Poprawa oceny niedostatecznej semestralnej i końcoworocznej

• Podsumowaniem edukacyjnych osiągnięć ucznia w danym roku szkolnym są ocena śródroczna i ocena roczna. Wystawia  je nauczyciel po uwzględnieniu wszystkich form aktywności ucznia oraz wagi ocen cząstkowych.
• W przypadku oceny niedostatecznej na koniec semestru, uczeń ma prawo zaliczać wymaganą partię materiału w formie pisemnej z zakresu materiału obowiązującego w danym semestrze nauczania. W uzasadnionych przypadkach uczeń może zaliczać obowiązujące go treści w formie 2-3 sprawdzianów zaliczeniowych (uczniowie o obniżonych wymaganiach edukacyjnych).
• W przypadku otrzymania przez ucznia oceny niedostatecznej na koniec roku szkolnego
  uczeń może zdawać egzamin poprawkowy ( w przypadku otrzymania 1 lub wyjątkowo 2 ocen ndst) w klasyfikacji końcoworocznej.
• Na koniec semestru nie przewiduje sie żadnych sprawdzianów poprawkowych czy zaliczeniowych z ocen innych niż ocena niedostateczna.

 

 

WYMAGANIA PROCENTOWE NA POSZCZEGÓLNE OCENY SZKOLNE

Z PRAC PISEMNYCH

 

0. - 29% - niedostateczny

30 - 49% - dopuszczający

50 - 74% - dostateczny

75- 89% - dobry

90 - 99% - bardzodobry

100%- celujący

 

 

ZESTAWIENIE OGÓLNYCH WYMAGAŃ EDUKACYJNYCH
NA POSZCZEGÓLNE STOPNIE SZKOLNE

 

Wymagania edukacyjne na poszczególne stopnie z przyrody:

 

Ocena niedostateczna

Wiedza

• braki w wiedzy są na tyle duże, iż nie rokują one nadziei na ich usunięcie nawet w dłuższym okresie czasu  i przy pomocy nauczyciela
• wyraźny brak zainteresowania przedmiotem
• nie zna podstawowych pojęć przyrodniczych
• nie opanował w stopniu minimalnym zagadnień poruszanych na lekcji

Umiejętności

• nawet przy pomocy nauczyciela nie potrafi wykonać prostych poleceń wymagających zastosowania treści faktów przyrodniczych, elementarnych pojęć i prostych umiejętności
• nie potrafi powtórzyć nawet fragmentów opracowanych na lekcji

Aktywność

• swoją postawą uniemożliwia pracę innym
• nie wykonuje zadań postawionych przez nauczyciela lub realizowanych przez grupę.

 

Poziom wymagań  koniecznych - na ocenę dopuszczającą

 

Wiedza

• uczeń dysponuje niepełną fragmentaryczną wiedzą określoną programem
• przy pomocy nauczyciela potrafi wyjaśnić znaczenie prostych pojęć
• w minimalnym stopniu opanowuje zagadnienia omawiane na lekcjach
• sporadycznie wykazuje się wybranymi wiadomościami z zakresy przyrody
• poważne braki w obszarze wiedzy przyrodniczej może usunąć w dłuższym okresie czasu

Umiejętności

• przy pomocy nauczyciela lub kolegów potrafi wykonać proste polecenia wymagając zastosowania podstawowych umiejętności wymaganych w procesie uczenia się przyrody
• rozumie prosty tekst źródłowy
• wymienia podstawowe metody poznawania przyrody

Aktywność

• jest biernym uczestnikiem zajęć, ale nie przeszkadza w ich prowadzeniu
• włącza się do pracy pod nadzorem nauczyciela
• przy dużej pomocy nauczyciela potrafi odtworzyć efekty pracy kolegów i odwzorować zaprezentowane przez innych elementy wiedzy

Poziom wymagań podstawowy -  na ocenę dostateczną

 

Wiedza

• opanował wiadomości określone programem nauczania przyrody w danej klasie na poziomie nie przekraczającym wymagań zawartych w minimum programowym
• zna i rozumie podstawowe pojęcia
• w opracowaniach pisemnych popełnia błędy merytoryczne, które potrafi z reguły samodzielnie poprawić po uwagach nauczyciela
• wyciąga podstawowe wnioski
• postrzega całościowo rzeczywistość przyrodniczą
• dostrzega walory przyrodnicze najbliższej okolicy

Umiejętności

Posiada kompetencje określone dla poziomu wymagań koniecznych a ponadto:

• dysponuje podstawowymi umiejętnościami umożliwiającymi uzupełnienie braków i luk w wiedzy niezbędnej do dalszego kształcenia
• potrafi pod kierunkiem nauczyciela skorzystać z podstawowych źródeł informacji przyrodniczej
• potrafi wykonać proste zadania pisemne oparte na podręczniku lub innych źródłach wiedzy
• orientuje się w terenie
• potrafi przeprowadzić proste obserwacje wg instrukcji

 

Aktywność

• w czasie lekcji wykazuje się aktywnością sporadyczną (pracuje bez zapału, ale nie przeszkadza innym)
• współpracuje z grupą w realizacji zadania przy wsparciu nauczyciela lub kolegów

 

Poziom wymagań rozszerzający -  na ocenę dobrą

Wiedza

• zna i rozumie większość zagadnień poruszanych na lekcji
• zna i rozumie większość pojęć, prawidłowo posługuje się terminologią przyrodniczą
• gromadzi wiedzę konieczna do opisywania zjawisk przyrody
• wyjaśnia procesy fizyczne , chemiczne i astronomiczne
• interpretuje mapy , wykresy i tabele danych
• rozumie treść faktów przyrodniczych oraz ich przyczyny i skutki
• dostrzega zależność pomiędzy czynnikami środowiska przyrodniczego i kulturowego
• dobrze opanował wiedzę wymaganą programem  choć od czasu do czasu popełnia błędy

Umiejętności

Posiada kompetencje określone dla poziomu wymagań podstawowych a ponadto:

• potrafi umiejętnie wykorzystać zdobyta wiedzę do uzasadnienie swojego stanowiska i argumentowania oceny zjawiska i jego wyników
• samodzielnie poszukuje zależności w przyrodzie
• potrafi samodzielnie opracować na piśmie zagadnienia przyrodnicze wskazane przez nauczyciela, korzystając z różnych źródeł
• potrafi pod kierunkiem nauczyciela analizować teksty źródłowe i porównać dostrzeżone w nich zjawiska
• dobrze posługuje się mapą geograficzną (potrafi odczytać zawarte w nich informacje i posługiwać się legendą mapy)
• obserwuje procesy chemiczne i identyfikuje substancje chemiczne w otoczeniu

Aktywność

• czynnie uczestniczy w lekcji, wykonuje polecenia nauczyciela
• aktywny na lekcji, choć nie jest pomysłodawcą, realizuje chętnie cudze pomysły
• pomaga innym, nigdy nie przeszkadza w pracy

Poziom wymagań dopełniający - na ocenę bardzo dobrą

 

Wiedza

• opanował pełny zakres wiedzy określony programem nauczania
• zna i rozumie wszystkie pojęcia wprowadzone na lekcjach i potrafi się nimi posługiwac w różnych sytuacjach poznawczych
• dysponuje wiedzą poza materiał podręcznikowy
• rozwiązuje dodatkowe zadania zlecone przez nauczyciela
• interpretuje nietypowe zjawiska przyrodnicze

Umiejętności

• sprawnie korzysta ze wszystkich wskazanych przez nauczyciela źródeł informacji
• potrafi korzystając ze wskazówek nauczyciela dotrzeć do dodatkowych źródeł informacji
• samodzielnie rozwiązuje problemy i zadania postawione przez nauczyciela, posługując się zdobytymi umiejętnościami
• potrafi poprawnie rozumować w kategoriach przyczynowo-skutkowych
• wykorzystując wiedzę przewidzianą programem nie tylko z zakresu przyrody, ale również pokrewnych przedmiotów
• formułuje wnioski i poddaje je interpretacji
• argumentuje swoje wypowiedzi, ocenia zjawiska, procesy i fakty

Aktywność

• formuje i przedstawia na forum klasowym własne opinie,
• bierze czynny udział w dyskusjach, wykazuje się aktywną postawą w klasie,
• poproszony nigdy nie odmawia wykonania dodatkowych zadań,
• aktywnie uczestniczy w rozwiązywaniu zadań realizowanych przez grupę, często wykazuje własną inicjatywę.

 

Wymagania wykraczające poza program nauczania - na ocenę celującą

Wiedza

• posiada wiedzę znacznie wykraczającą poza obowiązkowe wymagania programowe i potwierdza ją w pracy lekcyjnej i pozalekcyjnej
• samodzielnie i twórczo rozwija własne zainteresowania geograficzne, biologiczne, fizyczne i chemiczne,
• posługuje się bogatym słownictwem fachowym, systematycznie wzbogaca swoją wiedzę poprzez czytanie literatury przyrodniczej
• interesuje się nowymi osiągnięciami nauki dotyczącymi świata przyrodniczego
• dodatkowa wiedza jest wynikiem samodzielnych poszukiwań i przemyśleń

 

Umiejętności

Posiada umiejętności określone dla poziomu wymagań podstawowych , rozszerzających i dopełniających, a ponadto :

• nie tylko potrafi korzystać z różnych źródeł informacji wskazanych przez nauczyciela, ale również potrafi samodzielnie zdobywać wiadomości
• potrafi nie tylko poprawnie rozumować kategoriami ściśle przyrodniczymi (przyczyny-skutki), ale również umie powiązać problematykę przyrodniczą z zagadnieniami poznanymi w czasie lekcji innych przedmiotów
• wyraża samodzielny stosunek do określonych zjawisk przyrodniczych
• potrafi udowodnić swoje zdanie używając odpowiedniej argumentacji

Aktywność

• autentycznie zainteresowany tym, co dzieje się podczas zajęć lekcyjnych
• podejmuje się z własnej woli realizacji różnych zadań, wykazując inicjatywę i pomysłowość
• wnosi twórczy wkład w wykonanie zadań przydzielonych grupie, prezentuje wyniki pracy grupowej
• współpracuje z nauczycielem w przygotowaniu zajęć
• bierze udział w pracy kół zainteresowań o tematyce przyrodniczej, programach i projektach
• odnosi sukcesy w konkursach przedmiotowych (szkolnych, gminnych, wojewódzkich)

 

SPOSOBY INFORMOWANIA UCZNIÓW I RODZICÓW.

 

1. Na pierwszej godzinie lekcyjnej uczniowie zostają zapoznani z powyższym PZO oraz wymaganiami na poszczególne oceny.
2. Oceny cząstkowe są jawne, oparte o kryteria oceniania.
3. Wszystkie prace pisemne nauczyciel przechowuje w szkole, przy czym są one do wglądu dla uczniów i ich rodziców. Prace pisemne są przechowywane w szkole do końca bieżącego roku szkolnego.
4. O ocenach cząstkowych lub końcowych za pierwszy semestr informuje się rodziców na zebraniach rodzicielskich, udostępniając zestawienie ocen lub w czasie indywidualnych spotkań z rodzicami. Obowiązek ten spoczywa na wychowacy klasy.
5. Miesiąc przed końcem semestru (roku szkolnego) nauczyciel informuje ucznia o przewidywanej ocenie.
6. Jeżeli przewidywana ocena śródroczna lub roczna jest oceną niedostateczną, nauczyciel ma obowiązek poinformować o niej ucznia, a poprzez wychowawców rodziców (opiekunów prawnych) na 4 tygodnie przed posiedzeniem klasyfikacyjnym Rady Pedagogicznej. Nauczyciel w wyżej wymienionym, uzasadnionym przypadku ustala z uczniem termin i formę poprawy i zaliczenia materiału.
7. Ustalona przez nauczyciela na koniec roku szkolnego ocena niedostateczna może być zmieniona tylko w wyniku egzaminu poprawkowego.
8. Każda ocena niedostateczna semestralna i roczna jest przez nauczyciela pisemnie uzasadniana.

 

DOSTOSOWANIE PRZEDMIOTOWYCH  ZASAD OCENIANIA Z BIOLOGII
DO MOŻLIWOŚCI UCZNIÓW ZE SPECJALNYMI WYMAGANIAMI EDUKACYJNYMI.

 

1. Uczniowie posiadający opinię poradni psychologiczno-pedagogicznej o specyficznych trudnościach w uczeniu się oraz uczniowie posiadający orzeczenie o potrzebie nauczania indywidualnego są oceniani z uwzględnieniem zaleceń poradni. 
2. Nauczyciel dostosowuje wymagania edukacyjne do indywidualnych potrzeb psychofizycznych i edukacyjnych ucznia posiadającego opinie poradni psychologiczno- pedagogicznej o specyficznych trudnościach w uczeniu się. 
3.  W stosunku do wszystkich uczniów posiadających dysfunkcję zastosowane zostaną zasady wzmacniania poczucia własnej wartości, bezpieczeństwa, motywowania do pracy i doceniania małych sukcesów. 

 

Rodzaje dysfunkcji:

a) Dysgrafia, czyli brzydkie, nieczytelne pismo 

Dostosowanie wymagań będzie dotyczyło formy sprawdzania wiedzy, a nie treści.  Wymagania merytoryczne, co do oceny pracy pisemnej powinny być ogólne, takie same, jak dla innych uczniów, natomiast sprawdzenie pracy może być niekonwencjonalne. Np., jeśli nauczyciel nie może przeczytać pracy ucznia, może go poprosić, aby uczynił to sam lub przepytać ustnie z tego zakresu materiału. Może też skłaniać ucznia do pisania drukowanymi literami lub na komputerze.

 

b)Dysleksja, czyli trudności w czytaniu przekładające się niekiedy także na problemy ze zrozumieniem treści 

Dostosowanie wymagań w zakresie formy:

• Krótkie i proste polecenia, czytanie polecenia zadania na głos, objaśnianie dłuższych poleceń. 
• Inne rodzaje dysfunkcji – ocenianie zgodnie ze wskazaniami poradni. 

 

c)Uczeń ze sprawnością intelektualną niższą od przeciętnej.

W przypadku tych dzieci konieczne jest dostosowanie zarówno w zakresie formy jak i treści wymagań.  Obniżeniu wymagań, które obejmują jednak wiadomości i umiejętności określone podstawą programową. Poprawa prac klasowych odbywać się będzie przy pomocy nauczyciela.  Zastosowanie metod ułatwiających opanowanie materiału. Wymagania, co do formy mogą obejmować między innymi:

• omawianie niewielkich partii materiału i o mniejszym stopniu trudności,
• pozostawiania więcej czasu na jego utrwalenie 
• podawanie poleceń w prostszej formie,
• unikanie trudnych, czy bardzo abstrakcyjnych pojęć 
• częste odwoływanie się do konkretu, przykładu
• unikanie pytań problemowych, przekrojowych 
• wolniejsze tempo pracy
• odrębne instruowanie dzieci. 

 

 

EWALUACJA

 

1. Przedmiotowe zasady oceniania z biologii mają charakter otwarty i mogą ulec zmianie w wyniku zmian WSO bądź programu nauczania
2. Zespół przedmiotowy zbiera wnioski nauczycieli, rodziców oraz uczniów na temat   działającego PZO.  Na końcoworocznej radzie pedagogicznej przedstawia wnioski i uwagi oraz propozycje zmian, które opiniuje i zatwierdza Rada Pedagogiczna. Ewentualne zmiany muszą być zgodne z innymi dokumentami dotyczącymi oceniania w szkole.
3. Zmiany PZO obowiązują od 1 września każdego roku szkolnego.
4. Niniejsze PZO obowiązuje do dnia, w którym zaistnieje potrzeba zmian wynikająca z potrzeb szkoły lub zmiany przepisów prawa oświatowego.